“Maar eigenlijk smeek ik haar om begrip voor iets dat ik zelf ook niet begrijp. Iets dat mij plotseling overkomt en even plotseling weer verdwijnt, een donkere schaduw van paniek achterlatend, die langzaam wegebt tot het lichte gevoel van onbehagen dat ik nu bijna de hele dag voel.” 

In Nederland lijden ongeveer 235.000 mensen aan een vorm van dementie en dit getal neemt explosief toe door de vergrijzing. Dementie is een progressieve hersenaandoening die bij 1 op de 5 Nederlanders voorkomt. Een kans van 20 procent dus dat je zelf ooit dement wordt, maar bijna onvermijdelijk dat je er in je omgeving mee te maken krijgt. Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie, vernoemd naar de Duitse neuroloog Aloïs Alzheimer. Hij ontdekte in de vorige eeuw veranderingen aan het hersenweefsel van mensen die aan dementie waren overleden. Alzheimer is een ziekte met verstrekkende gevolgen voor de patiënt en zijn omgeving. 

Na lang wachten is het resultaat van de landschapsmaquette, waar ik voor MAANKRATERS aan gewerkt heb, eindelijk te bewonderen! Een superleuk project om aan mee te bouwen en vooral te zien wat een prachtig beeldverhaal het geworden is.

Het reilen en zeilen in de zorg is een veelbesproken onderwerp op dit moment. Dat heeft grotendeels te maken met de opkomende vergrijzing, grote (aankomende) personeelstekorten, verouderde gebouwen en ziekenhuizen die uit hun voegen groeien. Toch zijn dat niet de enige onderwerpen waar we steeds meer over horen. Mensen worden steeds mondiger en krijgen meer uitgesproken wensen. We maken bewustere keuzes en geven ons minder makkelijk over aan ‘de wereld van de geneeskunde’. “Wat is die wereld, en wie zegt dat ik me daar ook  beter door ga voelen?” Naast een overduidelijke capaciteitsvraag ligt hier nog een hele belangrijkere vraag en opgave voor (interieur)architecten, namelijk: hoe maken we gebouwen zo, dat mensen zich beter voelen en sneller genezen? Hoe geven we de bezoeker een gevoel van zelfbeschikking en creëren we een healing environment? Hoogste tijd om in te zoomen op de wens van de gebruiker!

Architectuur blijkt de ervaring van gebruikers direct te beïnvloeden. Iedereen zal beamen zich prettiger te voelen in een omgeving waar we welkom zijn, geborgenheid ervaren en onszelf kunnen zijn. De positieve ervaring van een omgeving kan bijdragen aan ons gevoel van welbevinden en beïnvloedt onze gemoedstoestand. In een prettig gebouw voelen mensen zich beter en geneest men sneller. Dat is de filosofie waar healing environment op is gebaseerd. Maar hoe vertaal je nou zo’n helende omgeving naar een architectonisch ontwerp? En hoe kom je tot bruikbare inzichten? De behoefte aan op onderzoek gestaafde argumenten wordt steeds belangrijker voor het overtuigend onderbouwen van een ontwerp. Een uitgelezen kans voor interieurarchitecten om de manier waarop de gebruiker zijn verblijf ervaart te integreren in zijn ontwerp.

Tijdens het symposium Creating Care, ontwerpers in de zorg op 10 juni jl. presenteerde ik samen met twee collega's de parallelle sessie: "Hoe vind ik de weg naar poli 3A-100?" In deze sessie kwam onze ervaring met gebruikers gerelateerd onderzoek aan bod. Daarnaast presenteerden we de publicatie "18-uurs observatie bezoekersstromen entreegebied Deventer Ziekenhuis". Een verzameling van data, belevingen en bevindingen, globaal geïnterpreteerd. We hebben de data 'vertaald' en grafisch inzichtelijk gemaakt om daarmee de waarde van grondig gebruikersonderzoek ten behoeve van een creatief proces te tonen. Tijdens de sessie hebben we gesproken over hoeveel baat ontwerpers kunnen hebben bij het gebruik van onderzoeksresultaten voor het onderbouwen van ontwerpkeuzes. 

De waarde van bevindingen en resultaten uit gebruikersonderzoek valt of staat met een goede interpretatie. Welke observaties zeggen daadwerkelijk iets over de ruimte en kunnen gebruikt worden in het ontwerpproces? Met deze bundel ligt er een rijke bodem aan data, bevindingen en ervaringen, waar eenieder waardevolle inspiratie aan kan onttrekken. (in de loop van juli 2011 als pdf beschikbaar)

Artikel in Trouw naar aanleiding van dit symposium: interview met Fiona de Vos, omgevingspsychologe

Meld je nu aan en bekijk het programma hier

Ik behandel samen met een collega de volgende case:

Hoe vind ik de weg naar poli 3A-100?
onderzoek bezoekersstromen entreegebied ziekenhuis Deventer geeft interieurarchitecten houvast

Om tot een goed interieurarchitectonisch ontwerp te kunnen komen voor het entreegebied van het nieuw te bouwen Meander Medisch Centrum, is een breed scala aan onderzoeksmethoden ingezet.Interieurarchitecten zoomen in op gebruikers die het Deventer Ziekenhuis binnenkomen. Hoe werkt de routing, de navigatie en de beleving van bezoekers nu precies in zo'n 'best practice' ziekenhuis? In de ochtend, de middag en de avond? Werken in dit ziekenhuis de voorbeelden van healing environment, zoals ze bedoeld zijn? En: zijn de bevindingen van dergelijk gebruikersonderzoek in te zetten in eigen ontwerpprocessen?

In deze sessie nemen interieurarchitecten het Deventer Ziekenhuis onder de loep en stellen ze zich de vraag welke conclusies je aan het onderzoek kan verbinden.